جزوه آموزش برنامه ریزی آرمانی

 آموزش برنامه ریزی آرمانی تحقیق درعملیات

مقدمه :

در فرمول بندی و حل مسائل برنامه ریزی خطی، فرآیند مدلسازی بر اهداف همچون بیشینه سازی سود یا کمیته سازی هزینه متمرکز می شود، اما بسیاری از موقعیتهای تصمیم گیری درجهان واقعی، محدود کردن اهداف سازمان به یک هدف، کارعملی و مطلوبی به شمار نمی رود،زیرا اکثر سازمانها علاوه بر بیشینه سازی سود یا کمیته سازی هزینه، اهداف متعدد دیگریهمچون تثبیت نیروی انسانی، بیشینه سازی سهم بازار، کنترل افزایش قیمت ها و … را مدنظردارند.

برای فرمولبندی و حل مسائلی که مستلزم اهداف و آرمانهای متعدد هستند، روش معتبری جهت تکمیل تکنیک برنامه ریزی خطی به وجود آمده که برنامه ریزی آرمانی نامیده می شود .

برنامه ریزی آرمانی در عین داشتن انعطاف پذیری برنامه ریزی خطی، اهداف متضادی را شامل می شود و با توجه به اولویتهای اهداف از نگاه تصمیم گیرندگان جواب بهینه را ارائه می نماید.

وجه تمایز این روش در آرمان هایی است که بر اساس ترتیب تقدم یا اهمیت آنها از نظر تصیم گیرندگان اولویت بندی شده و در یک ردیف ترتیبی با روش حل برنامه ریزی آرمانی به دست می آیند . بدیهی است که همواره امکان تحقق هر یک از اهداف تعیین شده وجود ندارد . از اینرو در برنامه ریزی آرمانی، تصمیم گیرنده ملزم می گردد که به جای تحقق یک نتیجه بهینه برای یک آرمان، تلاش خود را به سطح رضایت بخشی از چند آرمان متمرکز سازد.

مدلسازی اهداف چندگانه در برنامه ریزی آرمانی شامل تابع هدف، محدودیت های خطی یا غیر خطی و نیز متغیرهای پیوسته و گسسته میشود . دراین فصل تنها به مسائل برنامه ریزی خطی آرمانی با متغیرهای پیوسته می پردازیم.

گفتنی است روش برنامه ریزی آرمانی اولین بار در سال ۱۹۶۷ توسط « چارنس » و « کوپر» به منظور رفع حالت غیر ممکن ناشی از تضاد در اهداف در مسائل برنامه ریزی خطی مطرح گردید . این روش بعدها با ارائه نظریه برنامه ریزی آرمانی اولویت های ترتیبی توسط « لی» گسترش یافت .

« ایگنیزیو» نیز با گسترش و کاربرد دقیق دستورالعملهای برنامه ریزی آرمانهای با اعداد صحیح و همچنین کار روی برنامه ریزی آرماین غیر خطی نقش عمده ای در پیشرفت این روش ایفا کرد.

مفاهیم و واژه های برنامه ریزی آرمانی

به منظور ایجاد درکی روشن از برنامه ریزی آرمانی، آشنایی با مفاهیم و واژه های زیر ضروری است .

هدف : عبارتی کلی است که نشان دهنده ی علا یق تصمیم گیرنده در مواردی مانند کمیته سازی هزینه با بیشینه سازی سهم بازار می باشد.

و…